Portugal: goed verzorgde ouderen
De groep Nederlandse overwinteraars en gepensioneerden in de Algarve wordt steeds groter. De meesten zijn gevestigd in plaatsen tussen Albufeira en Lagos. Deze vaak kritische consumenten met een hoog bestedingspatroon zijn doorgaans particulier verzekerd en maken in mindere mate aanspraak op zorg die in aanmerking komt voor AWBZ-vergoeding. De gewenste zorg is vergelijkbaar met de zorg die in Nederland wordt aangeboden. Maar de zorg ter plekke laat helaas veel te wensen over. Voor Nederlandse bedrijven levert dat kansen op. Stichting Zorgverlening Algarve (SZA) bijvoorbeeld heeft een centrale voor thuiszorg opgezet.
?Er is in Portugal een enorm gebrek aan verzorgings- en verpleeghuizen,? zegt directeur Theo Boom van de SZA. ?Bejaarde Portugezen wonen doorgaans tot hun dood bij hun kinderen. En de voorzieningen die er zijn, zijn bedoeld voor de allerarmsten of alleen de rijken.?
Als fysio- en radiotherapeut zag Boom tien jaar geleden genoeg mogelijkheden om zelf een Portugese thuiszorginstelling op te zetten. Die helpt mensen met het huishouden, doet aan stervensbegeleiding en rolstoelvervoer en heeft ook een eigen zorgwinkel voor verhuur van hulpmiddelen voor gehandicapten. Dat trok de belangstelling van plaatselijke ziekenhuizen. ?Portugezen vinden het onvoorstelbaar dat de Nederlandse overheid geld beschikbaar stelt om mensen thuis te verzorgen. Ze vinden ons werk fantastisch. We worden regelmatig uitgenodigd voor lezingen en overleg met particuliere ziekenhuizen. Maar er bestaan geen financieringsmogelijkheden voor particuliere instellingen.?
Markt in opkomst
Tot nu toe richt de stichting zich alleen op Nederlandse ouderen: residenten, overwinteraars en vakantiegangers. Zij hebben momenteel ook in het buitenland recht op een AWBZ-uitkering. Dat recht vervalt per 1 januari 2006, als in Nederland een gewijzigd stelsel voor ziektekostenverzekeringen in werking treedt. Voor veel ouderen wordt thuiszorg in het buitenland dan onbetaalbaar. Zij worden gedwongen naar Nederland terug te keren. ?Daar zijn ze verontwaardigd over,? zegt Boom. Om Portugese ouderen als klant te mogen aannemen, moet de SZA erkenning krijgen van het Portugese ministerie van Sociale Zaken. Dat blijkt een moeizaam en langdurig traject. ?Terwijl hier enorm veel behoefte is aan thuiszorg en aan goede verzorgings- en verpleeghuizen.?
Sociale structuur
Toch is Portugal interessant voor Nederlandse investeerders, zegt Boom. Uit een recente marktverkenning (zie kader) blijkt dat de sociale structuur in Portugal sterk aan het veranderen is. Bejaarde familieleden kunnen niet meer zo eenvoudig in de eigen familie worden opgevangen. Een groot deel van de bevolking werkt voltijds, de huizen zijn klein en niet aangepast en veel mensen wonen in appartementen in hoge gebouwen zonder liften.
Thuiszorg is in opkomst en verschillende privé-investeerders zijn bejaardeninstellingen aan het opzetten. De lokale productie van revalidatie- en hulpmiddelen wordt gehinderd, doordat bedrijven weinig technologische kennis in huis hebben. De meeste producten worden dan ook ingevoerd. Import is voornamelijk afkomstig uit de EU-landen met als belangrijkste leverancier Spanje. Maar ook Nederlandse exporteurs kunnen op deze behoeftes inspelen.
Meer informatie: - EVD, Natassa Schadi, informatiemanager Portugal, (070) 778 89 53, portugal@info.evd.nl, www.evd.nl/portugal
Marktverkenning De marktverkenning Zorg en voorzieningen voor ouderen in Portugal is uitgevoerd door Transfer Latin Business Consultancy in opdracht van de EVD en in samenwerking met de Nederlandse ambassade te Lissabon. U kunt dit rapport bestellen via EVD. Prijs: 50 euro.
